Türkiye'de mal varlığı bulunan bir yakınınızın vefatı, duygusal bir sürecin yanı sıra yabancılar için karmaşık hukuki prosedürleri de beraberinde getirir. Bu rehber, Türkiye'deki miras sürecinde bir yabancı olarak haklarınızı anlamanız ve atmanız gereken temel adımları öğrenmeniz için hazırlanmıştır.
Türkiye'deki yabancılık unsurlu miras süreçleri, tek bir kanuna değil, Milletlerarası Özel Hukuk, Medeni Kanun ve Tapu Kanunu gibi birden fazla yasal düzenlemenin kesişimine tabidir. Bu sürecin en temel özelliği ise, miras kalan mal varlığının niteliğine göre iki farklı hukuk sisteminin aynı anda uygulanabilmesidir.
Türkiye'de yabancıların mirasını düzenleyen temel kanun (MÖHUK), miras kalan mal varlığını ikiye ayırır ve her biri için farklı bir ülke hukukunun uygulanacağını belirtir. Bu "çift hukuklu miras" ilkesi, sürecin en kritik noktasıdır.
Türkiye'de bir miras sürecini başlatabilmek için atılması gereken ilk ve en temel adım, mirasçıların kimler olduğunu ve pay oranlarını resmi olarak tespit eden "Mirasçılık Belgesi" (Veraset İlamı) almaktır. Bu belge olmadan banka hesaplarına erişemez veya tapu devri yapamazsınız. Muris veya mirasçının yabancı olduğu durumlarda bu belgenin mutlaka Türk Sulh Hukuk Mahkemeleri'nden alınması zorunludur.
Mirasçılık belgesi davası için kendi ülkenizden getireceğiniz resmi belgelerin (ölüm belgesi, doğum belgesi vb.) Türkiye'de geçerli olabilmesi için uluslararası tanınırlığa sahip olması gerekir. Bu belgelerin tamamının yeminli tercüman tarafından Türkçeye çevrilmesi, noter tarafından onaylanması ve "Apostil şerhi" taşıması veya Türk Konsolosluğu tarafından onaylanması gerekir.
Bir yabancının Türkiye'de miras yoluyla gayrimenkul edinebilmesi, Tapu Kanunu'nda belirtilen sıkı kurallara tabidir. Yasal olarak mirasçı olsanız bile, o mülkün sahibi (maliki) olamayabilirsiniz. Eğer bu şartları sağlamıyorsanız, mülkün mülkiyetini alamazsınız; bunun yerine mülkün satılarak (tasfiye edilerek) bedelinin size ödenmesini talep etme hakkınız doğar.
Yabancı Vasiyetnameler: Murisin kendi ülkesinde düzenlediği bir vasiyetname, Türkiye'de kendiliğinden geçerli olmaz. Uygulanabilmesi için, Türkiye'de ayrıca bir "tanıma ve tenfiz" davası açılması gerekir.
Mirasın Reddi: Eğer murisin borçları varlıklarından fazlaysa, mirası reddetme hakkınız bulunur. Ancak dikkat: Türk Medeni Kanunu'na göre mirası reddetmek için, murisin ölümünü öğrendiğiniz tarihten itibaren sadece üç aylık bir süreniz vardır. Bu süre hak düşürücüdür.
Yasal Uyarı: Bu makale yalnızca genel bilgilendirme amaçlıdır ve hukuki tavsiye niteliği taşımaz. Her miras süreci kendine özgü koşullar içerir ve yabancılık unsuru taşıyan miras davalarının karmaşıklığı nedeniyle, özel durumunuz için bir avukattan hukuki danışmanlık almanız önemle tavsiye edilir.
Güven İnşa Ediyor, Geleceği Şekillendiriyoruz!
İletişim Bilgileri